هوشنگ افضلی گروه؛ فرزاد آزادشهرکی؛ لادن شفیعی
چکیده
اجرای روش‌های خاکورزی حفاظتی علاوه بر این‌که حاصلخیزی خاک را افزایش میدهد، کاهش مصرف انرژی و هزینه تولید را به دنبال دارد. این تحقیق به منظور بررسی شاخصهای انرژی ذرت دانه‌ای در سامانههای مختلف خاکورزی (مرسوم، کمخاکورزی با دیسک، کمخاکورزی با چیزل پکر، بی‌خاک‌ورزی) در مزارع منطقه ارزوئیه در استان کرمان در سال زراعی ...
بیشتر
اجرای روش‌های خاکورزی حفاظتی علاوه بر این‌که حاصلخیزی خاک را افزایش میدهد، کاهش مصرف انرژی و هزینه تولید را به دنبال دارد. این تحقیق به منظور بررسی شاخصهای انرژی ذرت دانه‌ای در سامانههای مختلف خاکورزی (مرسوم، کمخاکورزی با دیسک، کمخاکورزی با چیزل پکر، بی‌خاک‌ورزی) در مزارع منطقه ارزوئیه در استان کرمان در سال زراعی 1396 اجرا شد. برای این‌منظور، پرسشنامه‌ای تهیه و داده‌ها از طریق مصاحبۀ حضوری با کشاورزان جمع‌آوری شد. در این بررسی شاخصهای بازده انرژی، افزوده خالص انرژی، بهرهوری انرژی، انرژی ویژه و کارایی مصرف آب محاسبه و تحلیل شد. نتایج بررسیها نشان داد که بیشترین بازده انرژی (81/1 مگاژول بر هکتار) و بیشترین افزوده خالص انرژی (51402 مگاژول بر هکتار) از کمخاکورزی با دیسک به دست میآید. شاخص بهرهوری انرژی برای سامانههای خاکورزی مرسوم، کمخاکورزی با دیسک، کمخاکورزی با چیزل پکر و بی‌خاک‌ورزی به ترتیب 115/0، 115/0، 123/0 و 110/0 کیلوگرم به ازای مصرف هر مگاژول انرژی محاسبه شد. بیشترین انرژی ویژه (9 مگاژول بر کیلوگرم) از خاکورزی مرسوم و کمترین انرژی ویژه (1/8 مگاژول بر کیلوگرم) از کمخاکورزی با دیسک حاصل شد. بیشترین کارایی مصرف آب (85/0 کیلوگرم بهازای هر متر مکعب آب) در کمخاکورزی با دیسک دیده شده است. یافته‌های این مطالعه نشان میدهد که در زراعت ذرت دانه‌ای در این منطقه بیشترین مقدار انرژی مصرفی به ترتیب در تأمین آب آبیاری، مصرف کود شیمیایی، بهکارگیری ماشین‌های کشاورزی و سوخت مصرف میشود. اصلاح روش‌های آبیاری، مصرف بهینۀ کودهای شیمیایی و استفاده از سامانههای کمخاکورزی برای تولید ذرت دانه‌ای می‌تواند در بهبود نسبت انرژی و افزایش درآمد کشاورزان منطقه موثر باشد.
